جهان فردا (۱)

کارشناسان ارشد مخابرات از سال 2007 می‌گویند
-
آنچه در ادامه می‌خوانید، نتایج گفت‌وگوی شرکت MCI (زیرمجموعه مؤسسه Informa) با چند تن از کارشناسان برجسته مؤسسه Informa است که در مورد رویدادها و پیش‌بینی‌های مهم مخابراتی سال 2007 انجام شده است. این مطلب در عین حال که به روندهای سال جدید اشاره می‌کند، رویدادهای پیشین مخابرات جهانی را نیز بررسی می‌کند.


در سال 2006، رشد صنعت مخابرات بسیار چشمگیر بوده است؛ به‌ طوری که پیشرفت‌های فراوان این صنعت را می‌توان در اغلب تیترها و عناوین مهم رسانه‌های خبری این سال مشاهده کرد. در اواسط سال 2006، شبکه GSM حدود 2میلیارد مشترک داشت که در پایان سال، حدود 200میلیون مشترک دیگر نیز به این تعداد اضافه شد. اما به طور کلی، گسترش یک یا چند فناوری خاص در صنعت مخابرات، موجب یکنواخت شدن روند عرضه خدمات و محصولات وابسته به آن فناوری خواهد شد که این مسأله می‌تواند رشد و توسعه صنعت مخابرات را با تهدید مواجه کند.

برخلاف سال‌های گذشته که کارآیی و عملکرد اپراتورها در کانون توجه قرار داشت، در سال 2006، عملکرد سازندگان و فروشندگان تجهیزات مخابراتی، توجه همگان را به خود معطوف کرد. موضوع ادغام این شرکت‌ها، در سال‌های گذشته نیز مطرح بوده است، اما این رویداد در سال 2006، به وقوع پیوست.

سال 2006، سال ادغام‌ها
در این سال چندین شرکت مخابراتی مهم، با هم ادغام شدند؛ از آن جمله می‌توان به شرکت نوکیا اشاره کرد که شبکه‌های نه‌ چندان کارامد شرکت زیمنس را خریداری کرد؛ البته تاکنون فقط نام این دو شرکت با هم ادغام شده است. شرکت آلکاتل نیز، قبل از آنکه موفق به در اختیار گرفتن فناوری UMTS شرکت Nortel شود، با شرکت لوسنت ادغام شد.

این اقدامات حاکی از آن بود که سازندگان و فروشندگان تجهیزات مخابراتی نتوانسته‌اند به فشارهای مالی شدیدی که از سوی مشتریان به آنها وارد شده بود، واکنش مناسب نشان دهند و در نتیجه، میانگین درآمد ناشی از هر کاربر در هر شرکت، تدریجاً کاهش یافته است. از سوی دیگر، عملکرد موفقیت‌آمیز شرکت چینی هواوی نیز، مشکل شرکت‌های غربی را دوچندان کرده بود.

افزایش عرضه خدمات چندگانه در میان اپراتورها نیز روند ادغام شرکت‌های سازنده تجهیزات مخابراتی را تحت تأثیر قرارداد و این دقیقاً زمانی بود که این شرکت‌ها، برای از بین بردن شکاف ایجاد شده در روند عرضه محصولات خود تلاش می‌کردند. در حقیقت، در سال 2006 بود که اپراتورها برای تثبیت موقعیت خود در عرضه خدمات چهارگانه (صدا، تصویر، دیتا و تلویزیون)، وارد عمل شدند. برای مثال، اپراتورFrance Telecom ، با تغییر نام همه خدمات خود به Orange به عرضه خدمات چهارگانه روی آورد و شرکت NTL نیز با خریداری شرکت Virgin، علاقه خود را به عرضه خدمات چهارگانه نشان داد.

هرساله‌، شاهد هستیم که اپراتورها برای کسب درآمدهای جدید و قابل اطمینان، به عرضه خدمات جدید می‌پردازند. در این میان، در پی انتقاد شدید یکی از مأموران کمیته ISVR به درآمدهای بسیار زیاد رومینگ اپراتورها در اروپا، لزوم تحقیق و بررسی فوری در این زمینه، دوچندان شد؛ در نتیجه، میان اپراتورهای شبکه GSMA و این کمیته، مناقشه لفظی طولانی‌ای درگرفت.

در سال 2006، نخستین عرضه تجاری خدمات تلویزیونی به روی تلفن همراه نیز آغاز شد که که می‌توانست انتظارات کاربران را که با نزدیک شدن به پایان سال افزایش می‌یافت، پاسخ دهد. در انگلستان، شرکت ودافون با شرکت Sky که ازکانال‌های ماهواره‌ای متعلق Rupert Mardoch به کاربران خود خدمات ارائه می‌کرد، قرارداد همکاری امضا کرد. کارشناسان اظهار داشته‌اند که کاربران خدمات محتوایی این شرکت، که برای دسترسی به این خدمات ماهانه مبلغ 10 پوند می‌پردازند، به طور متوسط فقط 10 دقیقه در هر ماه از برنامه‌های این کانال‌ها استفاده می‌کنند؛ یعنی به ازای هر دقیقه، 1 پوند پرداخت می‌کنند که به عقیده کارشناسان، نمی‌توانند در درازمدت از عهده پرداخت چنین هزینه‌ای برآیند.

در آمریکا نیز، شرکت Verison با شرکت YouTube یک قرارداد همکاری امضا کرده است؛ YouTube یک سایت ویدئویی آنلاین است که امکان ارسال تصاویر ویدیویی شخصی را برای کاربران فراهم می‌کند. در واقع، این‌گونه تصاویر، نقش پشتیبان را برای Mobile-TV ایفا می‌کنند. در ابتدا به نظر می‌رسید که این روند یک مدل تجاری ایده‌آل باشد، اما گزارش‌ها حاکی از آن است که این مدل تاکنون آنطور که پیش‌بینی می‌شد، سودآور نبوده است.

هزینه‌های عرضه این خدمات بسیار قابل توجه است؛ علاوه بر آن، در بعضی موارد، فقط 20درصد از فیلم‌های ارسالی، مناسبِ پخش بوده‌اند و بقیة آنها، یا کیفیت‌شان بسیار پایینی بوده است یا جزو برنامه‌های مستهجن و غیر‌اخلاقی محسوب ‌شده‌اند. مسلماً عرضه خدمات سودآورتر، به شبکه‌های پرسرعت‌تری نیاز دارد؛ در نتیجه در سال 2006، بهبود شبکه‌های مبتنی بر GSM و CDMA به اوج خود رسید. طرفداران فناوری Wimax نیز برای گسترش این فناوری، رقابت خود با شبکه‌های GSM و CDMA را تشدید کردند؛ به‌طوریکه توسعه روزافزون Wimax سیار، برای این دو شبکه یک تهدید محسوب می‌شد.

اپراتورها در پاسخ به این روند، طرح 3GLTE را مطرح کردند؛ حتی یک کانون تفکر چینی نیز پا را فراتر نهاده و پیش‌بینی کرده است که بزرگ‌ترین بازار مخابراتی جهان (چین)، نسل سوم را پشت‌سر خواهد گذاشت و به سمت گسترش نسل چهارم پیش خواهد رفت. گزارش اپراتورها مبنی بر استقبال فزاینده از فناوری WCDMA در سال 2006، ممکن است تا حدی گمراه‌کننده باشد؛ بسیاری از تلفن‌های پیشرفته که در بازارهای توسعه‌یافته کنونی در دسترس هستند، از قابلیت ارائه خدمات نسل سوم برخوردار هستند.

تعداد قابل توجهی از این گوشی‌ها که هم‌اکنون در بازار وجود دارد، یا به درخواست خود مشترکان عرضه شده است یا اینکه به عنوان وسیله‌ای در جهت بهبود امکانات در دسترس قرار گرفته است و این بدان معنا نیست که کاربران از تمام مزایای خدمات پیشرفته‌ای که این گوشی‌های جدید فراهم می‌کنند بهره‌مند می‌شوند. سال2006، از نظر توسعة فناوری‌های جدید، سال بسیار پرباری بود. در این سال سرمایه‌گذاری‌های زیادی در بخش مخابرات انجام شد و از تمام فناوری‌ها، استراتژی‌ها و خدمات گوناگون استفاده شد که البته تمام این اقدامات با هدف کسب درآمد بیشتر در سال 2007، صورت گرفته است.

اما پیامد این اقدامات چه خواهد بود؟ آیا عرضه سرویس Mobile-TV در بازارهای اشباع‌شده کنونی، با موفقیت همراه خواهد بود؟ آیا شرکت‌های جدید تازه‌‌ادغام‌شده می‌توانند با کاهش هزینه‌های خود، پاسخگوی تقاضاهای روزافزون مشتریان اپراتور خود باشند؟ شرکت MCI، به منظور پاسخ به سوالات مطرح‌شده در زمینه صنعت مخابرات در سال 2007 و بررسی نقاط روشن و مهم این سال، نظر چند تن از کارشناسان خبره Informa را جویا شده است.

مایک رابرتز ، کارشناس ‌ارشد در امور فناوری و زیرساخت‌های مخابراتی در سال 2006، چندین توافق‌نامه تجاری مهم، میان شرکت‌های بزرگ مخابراتی امضا شد و همانطور که پیش‌بینی می‌شد، ادغام دو شرکت بزرگ نوکیا و زیمنس با یکدیگر شروع شده است. شرکت‌های آلکاتل و لوسنت نیز دو شرکت بزرگ دیگر بودند که با یکدیگر ادغام شدند و اکنون، شبکه UMTS شرکت Nortel را نیز در اختیار دارند.
ادغام شرکت‌های آلکاتل، لوسنت و Nortel، یکی از چالش‌های مهمی را که هر شرکت تازه‌ادغام‌شدة مخابراتی با آن مواجه می‌شود، نشان داد؛ این چالش از تطبیق‌ناپذیری و هم‌تراز نبودن خدمات و محصولات متنوع شرکت‌های ادغام‌شده ناشی می‌شود که باید در قالب یک شرکت واحد، که همزمان از فناوری‌های مختلفی چون UMTS و WCDMA استفاده می‌کند، عرضه شوند. قطعاً یک شرکت تازه‌تأسیس‌شده، برای کاهش هزینه‌های جاری خود ناچار است که یا محصولات را با هم ادغام کند یا یکی از آنها را حذف کند؛ این تصمیم باید به‌گونه‌ای اتخاذ شود که تعداد زیادی از مشتریان را از دست ندهند.

در سال 2007، شرکت موتورولا نیز با تغییرات زیادی مواجه خواهد بود. این شرکت با در اختیار گرفتن بخش CDMA شرکت Nortel، با مشکلاتی مواجه خواهد بود که به نظر نمی‌رسد بتواند از پس حل آنها برآید. پیش از این، شرکت موتورولا با شرکت هواوی همکاری می کرد که اگر این همکاری به دلایل سیاسی نبود، منطقی بود که موتورولا شبکه‌های خود را برای سرمایه‌گذاری مشترک در معرض فروش قرار می‌داد؛ اما با شرایط فعلی، به نظر نمی‌رسد که شرکت هواوی نیز برای این همکاری آمادگی لازم را داشته باشد.
هم‌اکنون، شرکت هواوی مرحله‌ رقابت بر اساس قیمت را پشت سر گذاشته است و برای بهبود کیفیت خدمات خود تلاش می‌کند؛ احتمالاً این روند در سال 2007 نیز ادامه خواهد یافت. به نظر می‌رسد روند توسعة بیشتر این شرکت، در آیندة نیز ادامه یابد. به طور حتم، این مسأله سبب می‌شود که شرکت‌های نه‌چندان‌پیشرفتة سازندة تجهیزات مخابراتی، تحت فشار مضاعف قرار گیرند.